Als journalist probeer je dagelijks verslag te doen van dingen die gebeuren. Feiten en cijfers zijn leidend in de gewone berichtgeving. Daarnaast kun je als inktkoelie bij tijd en wijle in analyses en opiniërende artikelen lezers duiding geven, uitleggen waarom ontwikkelingen gaan zoals ze gaan. Objectiviteit verdwijnt dan nog wel eens uit beeld. Zelf heb ik in de periode 1998-2003 tal van artikelen geschreven over de herindeling Zeeuws-Vlaanderen. Op een gegeven moment raakte ik ervan overtuigd dat Zeeuws-Vlaanderen, maar ook de rest van Zeeland, gebaat was met een bestuurlijke opschaling. De gemeenten zouden robuuster worden, slagvaardiger en daadkrachtiger kunnen handelen en na herindeling in staat worden gesteld beter personeel aan te trekken. Dat was de insteek althans.
Voor mijn werk toen werd ik bedankt gisteren door Toine Poppelaars, de vertrekkende gedeputeerde. Poppelaars kreeg tijdens zijn afscheidsfeestje van de provincie (hij wordt in maart dijkgraaf) door jan en Alleman en Karla zoveel pluimen in de aars gedwud dat het welhaast pijnlijk was. Al zijn verdiensten werden genoemd, met uitzondering van de herindeling Zeeuws-Vlaanderen, die hij als verantwoordelijk gedeputeerde er door kreeg, terwijl Gert de Kok (PvdA) voor hem het proces angstvallig had vertraagd.
“Bedankt voor je steun toe”, zei Popje. Ik wist me geen raad met dat bedankje. Het suggereert alsof ik de hand in een proces heb gehad waarvan in part noch deel uitmaakte. Het doet verder vermoeden dat ik blij geweest ben om de bestuurlijke opschaling. Terwijl ik al vrij onmiddellijk na het herindelingsbesluit tot de slotsom kwam dat drie gemeenten in plaats van zeven Zeeuws-Vlaanderen geen ruk vooruit zouden helpen. Men had een stap verder moeten zetten naar een gemeente Zeeuws-Vlaanderen.
De driedeling heeft weinig opgeleverd. Sluis is een wanordelijke boel geworden, schier onbestuurbaar en diep in de schulden. Hulst wordt geleid door de drie koningen en zit ook in de hoek waar de klappen vallen. Financieel lijkt Hulst wat meer ruimte te hebben, maar dat is meer te danken aan een creatief boekhoudende wethouder dan aan de feitelijke vermogenspositie. En Terneuzen, tja, zit financieel wat beter op orde, maar is toch ook bepaald niet die slagvaardige gemeente waar in 2003 aan gedacht werd.
Intergemeentelijke samenwerking komt amper van de grond omdat de aloude driedeling nog steeds voor weerstanden zorgt. UwNieuweToekomst leek een aardig initiatief, maar ontbeert visie en schwung.
Om verdere ellende te voorkomen zou een bestuurlijke opschaling tot een gemeente Zeeuws-Vlaanderen enige uitkomst kunnen bieden wellicht. In de verkiezingsprogramma heb ik herindeling als item nog niet aangetroffen. En Popje begint er vast ook niet meer over, maar die zal in zijn nieuwe waterschap wel kennis maken met een grote nieuwe Zeeuws-Vlaamse waterschapspartij. Het opschalen is in waterschapsland wel al begonnen. Wat volgt?
