Oss Dow

Oss is in rep en roer nu farmaciegigant Merck besloten heeft om de research-afdeling van het aloude Organon in een keer op te doeken. Ruim 1100 onderzoekers komen op de keien te staan en ook ook nog eens ruim zoveel productiemedewerkers. Feitelijk draait Merck 90 jaar farmacie-geschiedenis zonder aarzelen de nek om. Oss is woedend, bestuurlijk Nederland vraagt zich af hoe dit kan. Nederland kennisland is een holle frase geworden. Waar is Balkenende nu? Om maar niet te spreken van Akzo-baas Hans Wijers, die twee jaar geleden bij de verkoop van de Organon-divise aan Schering-Plough nog gouden tijd voorspelde voor de vestiging. Dat de overnamepartij een jaar later overgenomen zou worden door Merck had – de nog immer kandidaat-minister voor economische zaken – niet kunnen inschatten.
Toch is het niet helemaal onverwacht wat er nu gebeurt. De economische analisten hier en in het buitenland weten dat sind het uitbreken van de mondiale recessie vooral Amerikaanse bedrijven en concerns zich in alle hevigheid aan het herpositioneren zijn. Niet alleen worden slecht verdienenden bedrijfsonderdelen afgestoten en verhandeld, ook zie je de laatste maanden dat de Amerikanen vooral Amerikaanse belangen voorop stellen. Wie bijvoorbeeld de internationale site van Dow Chemical af en toe eens bezoekt zal uit de toespraken van topmannen van Dow kunnen opmaken dat Midland en Freeport voor Dow echt de thuisbases zijn en dat vooral de staat Michigan – vanwege de huidige en vorige malaise – nieuwe impulsen moet krijgen.
De voorbije maanden zijn in Terneuzen vijf fabrieken verpatst aan de Bain Capital Group, een mondiaal opererende invensteringsmaatschappij, die geld steek in chemie, de productie van speelgoed, maar ook in de handel in hamburgers. Geld is voor deze groep de core-business. Geld maken wel te verstaan, niet research & ontwikkeling, niet dat mooie duurzaam ondernemen, nee, simpelweg winsten maken. Goede winsten.
En nu kan Frans Kempenaars – de nieuwe Styrondirecteur – wel zeggen dat het goed is dat Bain de Dow-fabrieken heeft overgenomen en dat er kansen liggen, maar hij weet ook dat die kansen zo kunnen keren.
Ik ben ervan overtuigd dat de site Terneuzen voor Dow Chemical zijn prominente rol heeft ingeleverd. Was Terneuzen jarenlang een groeipool, een expanderende site, een concurrerende site waar investeringen rap werden terugverdiend, daaraan is in de loop van deze eeuw een eind gekomen.
President Obama wil de Amerikaanse maakindustrie weer sterk maken en Dow wil daar zeker een bijdrage aan leveren. Niet voor niets is sinds deze week Dow-ceo Andrew Liveris benoemd tot (export) adviseur van Obama. Dat opnieuw gefixeerd zijn op de USA gaat Europese vestigingen van de grote jongens op de deur pijn doen. Dat blijkt in Oss en minder in Terneuzen, maar dit is slechts het begin. En dit zijn dan nog zaken die los staan van kwestie die voor de Amerikanen het ondernemen in vooral Nederland minder aangenaam maken. De hoge loonkosten, de erg hoge energieprijzen, het overdreven vergunningenstelsel en die prachtige Natura 2000 regelgeving heeft Dow wel eens eerder aangeroerd.
Ik sluit echt niet uit dat na Oss straks Terneuzen wel eens in rep en roer kan staan.