Pak ze, die bijstandsfraudeurs, pak ze…

Uitkeringsfraude is verkeerd. Als iemand, die uit de gemeenschapsruif eet, denkt te moeten bijklussen in het zwart en dat niet doorgeeft aan de uitkerende instanties, dan mag-hij wat mij betreft bekeurd, gekort of beboet worden. Prima, maar wat als die man of vrouw een gezin te onderhouden heeft, een paar koters heeft rondlopen die gevoed, gekleed en geschoold moeten worden. Moet dan iedereen lijden als gevolg van vaders domheid. Het tweetal bewindslieden dat tegenwoordig Sociale Zaken bestierd, Kamp en De Kom, beiden van de neoliberalen, vindt van wel.
De VNG en de Nationale Cliëntenraad menen van niet.

De Nationale Cliëntenraad meent zelfs dat het nieuwe beleid van de twee hardliners strijdig is met de zorgplicht der overheid en schrijft:
“Drie maanden géén inkomen als straf voor fraude met een uitkering, is onverantwoord”, zo stelt de Landelijke Cliëntenraad (LCR). Het is ook voor de LCR duidelijk dat fraude niet onbestraft mag blijven. De keuze die nu is gemaakt, kan tot grote problemen leiden. ‘Je hebt het ook over gezinnen waarbinnen één persoon zich niet aan de regels houdt, maar het hele gezin wordt getroffen.’ De LCR reageert op het wetsvoorstel Wet aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving dat aan de Tweede Kamer is gezonden.
De LCR maakt zich grote zorgen over de gevolgen van het wetsvoorstel. ‘Voor ons geldt ook: fraude mag niet lonen. Maar mensen drie maanden zonder inkomen laten zitten bij het innen van boetes of onterecht ontvangen uitkering, gaat heel ver. Geen inkomen kan tot grote problemen leiden. Gezinsleden, zoals kinderen, die niets te maken hebben met de fraude worden zo de dupe.’ De LCR vindt dat er altijd een bedrag vrijgelaten moet worden waarop geen beslag wordt gelegd.
Het is bovendien de vraag of dit wetsvoorstel stand kan houden. In Nederland bestaat een wet die stelt dat een deel van het inkomen vrij is van beslag. Daarin is ook geregeld dat de overheid ‘bijspringt’ op het moment dat iemand niet meer kan voorzien in zijn eigen onderhoud. Deze taak, de zorgplicht, rust op de schouders van de gemeente. De sancties in het wetsvoorstel staan daar haaks op.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) vraagt zich met de LCR af hoe de gemeentelijke zorgplicht gehandhaafd kan blijven als mensen via een andere weg daarvan afgesneden worden.”
De zittende coalitie heeft maling aan de kritiek. Kamp vindt zijn nieuwe wet zelfs rechtvaardig, omdat fraude in zijn ogen niet kan. Wat dat laatste betreft mag-ie gelijk hebben, maar als naast de fraudeur onschuldigen getroffen worden door de toorn van de overheid, dan klopt er iets niet met die nieuwe regels.