De vesting IJzendijke versterkt

De Groote Jonkvrouw in IJzendijke is een nieuwbouwwijkje met een bijzonder karakter. En wel hierom: het is tot nu toe het enige succesvolle anti-krimpwijkje in Zeeuws-Vlaanderen, omdat er nieuwe woningen zijn gebouwd afgestemd op een daadwerkelijke marktvraag, waardoor er vooral jonge gezinnen zijn komen te wonen in een plaatsje waar ook de vergrijzing fors is. Het is bijzonder, omdat het wijkje gelegen is in en binnen een nieuw vestingsstelsel dat het oorspronkelijke van de stad IJzendijke moet vervolmaken, maar dat wel dus volledig 21e eeuws is. Waar in Nederland worden er nog vestingswallen en grachten aangelegd; in Zeeuws-Vlaanderen dus.

Het is bovendien bijzonder, omdat het om nieuwbouw gaat in sterk krimpende markt. De woningen binnen het plan (twee-onder een kap en starterswoningen) zijn allemaal vermarkt. Reden voor bouwbedrijf Van der Poel uit Terneuzen om in samenwerking met de gemeente Sluis, na de zomer verder te gaan met de volgende planfase voor nog eens enkele tientallen woningen. Voor die vervolgfase hebben zich nu al 65 kandidaat-kopers gemeld. Voor krimpregio Zeeuws-Vlaanderen een vrij unieke situatie.

Zaterdag werden tijdens het eerste buurtfeest van de Groote Jonkvrouw de speelvoorzieningen van en voor het wijkje in gebruik genomen. De jeugd kan straks zijn fantasie botvieren op een heuse speelboot of in een Staats kampement compleet met molen en een heleboel andere speeltuigen die alles bij elkaar herinneren aan de vesting IJzendijke van ooit. De speelvoozrieningen werden ontworpen door Sybolt Meindertsma, kosten in totaal 140.000 euro, waarvan het grootste deel via (Europese) subsidie werd bekostigd. Ook werd zaterdag een info-paneel geplaatst met tekst en uitleg over de nieuwe vestingswerken op de plek war ooit de oude lagen.

De Sluisse wethouder Conny Almekinders en Peter Ploegaert gaven zaterdag, terwijl de mussen overigens zowat van het dak vielen van de warmte – acte de présence. Na de ontulling van het info-paneel en de rondgang langs speelvoorzieningen en vestingwal werd het glas geheven, gevolgd door een buurtbarbecue.

Het planconcept Groote Jonkvrouw blijkt dus een (bescheiden) wapen te zijn tegen de krimp in de regio. Door nadrukkelijk de vraag naar woningen op lokaal niveau in beeld te brengen kan er ook daadwerkelijk op maat gebouwd worden. Het concept is een mogelijk alternatief voor andere kernen in vergrijzende gebieden, hoewel het effect ook niet overdreven moet worden. Het kern moet wel attractief zijn voor jonge engelinnen, moet wel een bepaald voorzieningen niveau hebben en een gunstig ligging tov van de economische regio’s waar toch het brood verdiend moet worden.

Bijgaand info over de wijk:
Het plan Groote Jonkvrouw bestaat uit 93 projectmatige woningen en wordt in 3 fasen uitgevoerd. Tevens zijn er 42 vrije kavels beschikbaar.
Vandaag is deze historische kern nog steeds duidelijk aanwezig in het stedelijk weefsel. De publieke ruimte is er zeer specifiek en zorgt voor een historische sfeer in de dorpskern. Deze kent een zeer kwalitatieve publieke ruimte met een specifiek materiaalgebruik, zoals gebruik van natuursteenmaterialen (kleiklinkers, kasseisteen), smal straatprofiel zonder bomen, weinig groen. De ‘schil’ rondom de historische kern kent eveneens een kwalitatieve publieke ruimte, maar met een ander materiaalgebruik, namelijk gebruik van natuursteen en betonverharding (kleiklinkers en betonklinkers), breder straatprofiel met bomen en veel groengebruik.
Vanuit deze historie is aan de oostzijde van de kern IJzendijke een plan ontwikkeld voor nieuwbouw van woningen. Dit heet ‘De Groote Jonkvrouw’. Enerzijds is sprake van een herontwikkeling van een voormalige bedrijfslocatie (het noordelijk plandeel) en anderzijds is ook sprake van een uitbreiding (het zuidelijk plandeel)
 
Een plan met historische allure
Groote Jonkvrouw geeft een knipoog naar het roemruchte verleden in IJzendijke. Rondom het plan wordt een deel van de Staats-Spaanse linies in volle glorie herbouwd, waarbinnen een unieke woonwijk ontstaat. Kenmerkend voor de wijk is het historische karakter. De kavels zijn ruim van opzet, maar ook het openbaar gebied krijgt de aandacht. De stadswal, stadsgracht en het achterliggende wandelpad worden opgenomen in het netwerk van toeristische routes. Door een unieke doorgang door de wal wordt de doorsnede van de originele verdedigingswal volledig zichtbaar. Het natuurlijk en klassieke karakter wordt ook versterkt door het gebruik van authentieke bestatingsmaterialen en het centrale plein met enkele karakteristieke bomen.

Statige architectuur
Het ontwerp van de woningen ademt een statige en historische sfeer uit. De woningen hebben zowel een klassiek uiterlijk als hedendaags comfort. In het plan worden een viertal woningtypes gerealiseerd die met grote zorg zijn ontworpen: ‘Jonker’, ‘Baron’, ‘Graaf’ en ‘Hertog’. De verscheidenheid en variatie in de architectuur is groot. Daarnaast kunnen ook persoonlijke wensen worden gerealiseerd. Er is een uitgekiend pakket van individuele keuzemogelijkheden samengesteld. De woningen mogen dan een kassiek uiterlijk hebben, technisch en kwalitatief zijn de woningen modern en voldoen aan alle eisen van deze tijd. Modern en klassiek smelten hier samen tot een bijzondere woonbeleving.
 
Fasering
Het plan Groote Jonkvrouw bestaat uit 93 projectmatige woningen en wordt in 3 fasen uitgevoerd. De starterwoningen type Jonker worden in de 1e en de 3e fase gerealiseerd. De types Baron en Graaf worden in alle 3 de fasen gebouwd. Type Hertog wordt in de 2e fase tot stand gebracht. 

Tevens zijn er 42 vrije kavels beschikbaar. Voor het bebouwen van de vrije kavels zijn de bestemmingsplanvoorschriften bepalend. Het beeldkwaliteitsplan is bedoeld als handvat de ontwerpers (architecten) die in opdracht van de kopers van de vrije kavels een woning ontwerpen.