Gaesterlan-Sleat is een mooi gemeente (nog even) in Zuid-Friesland met veel water en veel kernen. Dorpen die relatief klein zijn en een behoorlijk eind van grotere dragende kernen afliggen. Vanwege die ligging is de Friese gemeente jaarlijks behoorlijk wat geld kwijt aan het leerlingenvervoer, maar niet lang meer. Gaesterlan kapt ermee nog langer geld uit te geven voor het zogenaamd richtinggebonden leerlingenvervoer en dat is durven.
In mei, zo meldde Binnenlands Bestuur, diende de Friese Nationale Partij (FNP) in Gaasterlân-Sleat een motie in waarin staat dat de gemeente niet langer bereid is bij te dragen aan vervoer van “signatuurleerlingen” buiten de regio. Het gaat om 32 kinderen uit het dorp Oudemirdum met een reformatorische achtergrond. ‘Wij vinden dat ouders dit zelf moeten betalen’, aldus raadslid Jeltsje Piersma. ‘De gemeente hoeft niet voor die kosten op te draaien. Het is hun eigen verantwoordelijkheid. Alles wordt duurder en er is ook een christelijke school in het dorp.’ De gemeente is jaarlijks 47.000 euro kwijt aan vervoer van deze leerlingen naar scholen in Emmeloord en Kampen. Dat komt neer op 1475 euro per leerling. De motie werd aangenomen door 14 van de 15 raadsleden. Alleen de eenmansfractie van de ChristenUnie stemde tegen. Ook het CDA stemde voor met het argument dat de groep leerlingen groeit en volgens hen de vrijheid van onderwijs niet wordt aangetast als de gemeente van ouders vraagt de kosten zelf te betalen. De kleine dorpsschool heeft ook steeds minder leerlingen door de krimpende bevolking. ‘Als deze kinderen daarnaar toe gaan, groeit dat aantal ook weer’, redeneert Piersma.
De Christelijke Besturenraad heeft grote moeite met de dadendrang van de Friese gemeenten, maar vindt die verkeerd. Besparingen op deze vorm van vervoer resulteren volgens de raad nauwelijks in een besparing op het leerlingenvervoer in het algemeen, maar wel in een aantasting van het wettelijk grondrecht van ouders om een school te kiezen voor hun kinderen die aansluit bij hun overtuiging. Het gevolg van het schrappen van de bekostiging voor signatuurvervoer is dat dit grondrecht van ouders alleen nog beschikbaar wordt voor welgestelden.
De facto levert het schrappen van het richtinggebonden leerlingenvervoer een besparing op van 10 miljoen euro euro nationaal. Op een totaaluitgave van een kwart miljard is dat niet veel, maar eigenlijk weer wel, omdat het een douceurtje is voor een specifieke groep. Een bekostiging naar gezindte.
Nu wordt er overal in den lande bezuinigd. Vooral door gemeenten, die overvallen worden met nationale maatregelen die lokaal een grote weerslag hebben. Belastingen schieten de pannen uit, lasten gaan omhoog, dienstverlening wordt minder, subsidies worden gekort. Het zal me benieuwen of er in Zeeland een gemeente te vinden is die het mes durft te zetten in het leerlingenvervoer. In Zeeuws-Vlaanderen gaat daar toch ruim een miljoen euro in om, een substantieel deel van dat geld is zogenaamd richtinggebonden. Wedden dat geen enkele wethouder financiën met gereformeerde achtergrond zich daaraan durft te wagen.
In Fryslan wel, daar heb het bestuurdersvolk nog ballen…
