Kort gelee mocht ik in de schone stad Harlingen een bescheiden feestje bijwonen. De Hein Buisman stichting (HBS) bestond 50 jaar. De stichting is vernoemd naar de laatste echte Nederlandse boterhandelaar, die veel betekend heeft voor het behoud van het monumentaal erfgoed in Harlingen.
Buisman (1904-1963) hield van de kleine Friese havenstad met zijn honderden monumentale pandjes. Het kleine Amsterdam wordt de stad ook wel eens genoemd, op zich niet vreemd, want wie de Harlingen binnenstad betreedt wordt (ook nu nog) vergast om meer dan 500 monumenten. In het begin van de jaren ’60 oogde Harlingen verre van florissant. Veel van de monumentjes verkeerden in deplorabele staat, waren aan het verpauperen. Buisman vond dat maar niets en kocht negen panden op om ze met eigen kapitaal op te knappen. De initiatiefnemer stierf echter voor de panden konden worden opgeleverd, maar in samenspraak met de familie van Buisman werd zijn idee, zijn werk, voortgezet door een naar hem vernoemde stichting.
Die stichting HBS heeft er de voorbije 50 jaar voor gezorgd dat in totaal 114 monumenten (een vijfde van het stedelijk areaal) werden opgekocht, opgeknapt en terug op de markt gebracht. Uitgangspunt bleef al die jaren ongewijzigd. Monumenten redden, restaureren en moderniseren. Of liever aanpassen aan de woonwensen van hedendaagse bewoners.De stichting floreert nog steeds en is in Friesland onomstreden en wordt als zeer nuttig ervaren. Wie de tegenwoordig beschermde binnenstad van Harlingen aanschouwt en de gevelsteentjes van de stichting in de vele huisjes en woningen aantreft hoeft niet overtuigd te worden van het waarom.
Internetrapalje
Tja en dan lees je vervolgens hoe een Vlaamse kapitaalkrachtige jonge ondernemer in Terneuzen oude woninkjes opkoopt, die opknapt en in de verhuur brengt en door het internetrapalje op de websites der regionale kranten omschreven wordt als een huisjesmelker en een profiteur. een enkeling spraks zelfs van een crimineel. BN De Stem-journalist Henk Boot vond dat allemaal wat te gortig en schreef in een column over de geestdrift van de man, zijn motivatie en zakelijk instinct. Met enige bewondering zelfs.
Terneuzen?! Een Hein Buisman zal er – bij gebrek aan monumenten – nimmer opstaan. Die stad mag blij zijn dat er nog iemand is die, zelfs met zakelijke motieven, probeert een punt te zetten aan de verkrotting in de binnenstad.
Conny, in Zierikzee is ook een ondernemer in de weer met het opknappen van pandjes. De opgeknapte panden worden grif verhuurd c.q verkocht tegen schappelijke prijzen. Iedereen blij, zou je zeggen. Wat mij opviel in de periode dat ik met hem te maken had, was het permanente wantrouwen van de autoriteiten dat hem ten deel viel. Ook de bank, hij was zeker een interessante klant, hijgde hem voortdurend in de nek om de financieringen af te bouwen. De rapen waren helemaal gaar, toen één van zijn huurders betrapt werd met een wietplantage op zolder. Toch niet onbegrijpelijk, als je weet welk deel van de markt hij bediende. De ondernemer werd in ieder geval anders bejegend dan de gemiddelde woningcorporatiedirecteur die iets dergelijks overkomt.
Je kent mijn achtergrond, maar toch merk ik op dat het bestuurlijk establishment in Zeeland een zekere huiver heeft ten opzichte van mensen die “out of the box” bezig zijn. De norm is blijkbaar dat je er pas bij hoort als je meedoet in allerlei netwerk/borrel circuitjes. Mijn advies aan de Vlaamse ondernemer in Terneuzen zou dan ook zijn om hier aandacht aan te besteden.