Het leek allemaal zo mooi. Terneuzen, de meest sociale gemeente van Nederland, wat van West-Europa. Terneuzen, de gemeente waar het basisinkomen werkelijkheid werd. Terneuzen, groot in kleine dingen, want de verstrekking van een gift aan een kleine groep mensen in plaats van een bijstandsuitkering zou – in eerste instantie – niet meer zijn dan een klein experiment. Een proef om te bezien of kansloze bijstandstrekkers met een gemeentelijke gift van pakweg 1000 euro per maand een beter, gezonder en zinvoller leven zouden krijgen. Dat was de achterliggende gedachte van PvdA-wethouder Cees Liefting (de provinciale courant mag ‘m graag Lieftink noemen) om met het projectplannetje te komen.
De bestuurder had nooit verwacht dat de lancering van het proefvoorstel zoveel reuring teweeg zou brengen. In positieve en negatieve zin. Liefting werd overstelpt met mail, van fans en haters. Van Zaamslag tot Shanghai. Terneuzen was op de kaart gezet als de eerste gemeente waar het basisinkomen ingang had gevonden (al was het maar bij 20 mensen).
Gisteren – nog voor de gemeenteraad een definitief besluit over de uitvoering van het experiment zou nemen – plaatste het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) grote vraagtekens bij de proef met een basisinkomen. Het ministerie zei te twijfelen of de proef zoals die gedacht werd binnen de wettelijke regels zou passen.
Tja en als de proef niet mag of niet kan, wat moet je dan beslissen. Dus werd donderdagavond twee uur lang in het luchtledige geluld. Huub van der Lubbe van de Dijk vatte dit soort debatten ooit mooi samen:
te veel woorden
te veel zinnen
te veel woorden
draaien in mijn kop
te veel woorden
te veel muren
te veel uren
tikken langzaam op
te veel mensen
te veel draaien
te veel mensen
draaien eromheen
te veel mensen
te veel zinnen
te veel woorden
voor een mens alleen
Had de raad van Terneuzen het voorstel van de agenda afgevoerd, dan had stad en raad gezichtsverlies geleden, dan zou de proef niet doorgaan, het experiment van de baan zijn en zou Terneuzen gewoon een niet zo hele sociale gemeente zijn. Een gewone gemeente, een die ook nog een slecht bereikbaar is door die dure toltunnel.
Had de raad het voorstel in ongewijzigde vorm aangenomen, dan zou de proef door het ministerie zijn afgeschoten. Dus werd er een list verzonnen. Nou ja, een beetje doorzichtig, niet echt zo slim.
Afgesproken werd – in meerderheid – dat de raad zich achter een proef zou scharen met die 20 uitkeringstrekkers, dat eerst met de minister van gedachten zou worden gewisseld over hoe de proef er precies uit zou gaan, binnen welke kaders het ministerie wel mogelijkheden zag en wat de randvoorwaarden van het experiment zouden zijn.
Het resultaat van dat overleg zou vervolgens de basis moeten zijn voor een nieuwe raadsvoorstel over de proef met het basisinkomen. Wethouder Liefting wil nu deze weg gaan bewandelen. Twintig raadsleden gaven ‘m de zegen. Negen bleven tegen. Wordt vervolgd dus….
