Afgelopen week Tegenlicht gezien? Ik denk de meeste mensen niet. Het programma ging over de huidige crisis en de rol van het bankwezen daarin. Vooraanstaande internationaal opererende economen stelden onomwonden dat de bankiers de wereldeconomie om zeep hebben geholpen door pure hebzucht en dat het leenwendeel van de westerse democratieën vervolgens inadequaat hebben gereageerd door met belastinggeld schier bodemloze putten te hebben gedicht. Van een eind van de crisis is volgens de lieden in het programma nog geen sprake, omdat de burgers de komende jaren vervolgens de ontstane tekorten van overheden mogen gaan betalen.
Obama, Brown en Balkenende/Bos hebben te kortzichtig gehandeld en de burger is straks de dupe. Dat programma bleef wat dagen in mijn achterhoofd hangen tot ik op de radio het een en ander vernam over een onderzoek van weer een commissie naar de pensioenvoorzieningen. De pensioenopbouw is momenteel te gering om mensen op middellange termijn een fatsoenlijk pensioen te gunnen. Het verhogen van de premies zou te simpel, dus stelde deze commissie voor moet het pensioen tzt maar omlaag. Ja hee halloo!!!
Ann Pettifor, een duurzaamheidseconome die in het Tegenlicht-programma, haar verhaal deed, voorspelde dit soort scenario’s al, denkt verder dat Obama zorgplan ook wel vanwege de kosten zal sneuvelen en pleitte vervolgens voor een sterke deglobalisering, het terug produceren van producten op plaatsen waar de vraag is, vooral als het gaat om voeding. Pettifor is al tijden een van mijn helden. Ze bekritiseert regeringen, maar adviseert hen en passant. Deze week besloot ze om bij de eerstvolgende verkiezingen mee te dingen naar een parlementszetel voor Labour en dat is jammer. Als helden onderdeel worden van een circus is de onafhankelijk snel verdwenen. Zo ook de bewondering.
Ja hoor, ik heb die uitzending gezien. En om met Churchill te spreken: Wat ze brachten, was goed, maar niet nieuw. En wat nieuw was, was niet goed. Ik bedoel hiermee te zeggen dat dit fenomeen van alle tijden is. Zolang het goed ging/gaat, hoor je niemand. Iedereen graait en grabbelt zijn deel binnen, en zolang de ballon in staat is op te zwellen(inflatie) gaat dat door. Maar dan opeens klapt die ballon en is Leiden in last. De bankrovers, (dat zijn lieden die in banken huizen en mensen beroven, niet te verwarren met bankBErovers, dat zijn lui die dus banken beroven) gaan inderdaad gesteund door hun maatjes in de regeringen met grote sommen geld in hun jas vrijuit, waar een “gewone” burger wegens oplichting en frauduleuze handelingen in de bak zou belanden. Zo niet dit tuig. We hebben de laatste decennia het Kapitalisme in zijn meest ontluisterende en onterende vorm mee mogen maken. Als jochies van amper 20 jaar op de Beurs met een druk op de knop iemands zuur verdiende spaarcentjes om zeep kunnen helpen, is er fundamenteel iets goed mis. En het systeem heeft zich alweer herpakt en is reeds op weg naar de volgende crash. Ik wil de economie omschrijven als een “geblindeerde touringcar met voor de bestuurder alleen gordels en airbags. Bij de onvermijdbare crash komen veel passagiers om, maar de bestuurder overleeft, dank zij de genomen voorzorgen. De bus wordt zo snel mogelijk opgelapt, nieuwe passagiers ingeladen en met plankgas scheurt men weer weg, op naar de volgende crash, etc,etc.” Hoe het verder moet? Als de wereld zou kunnen leren om elkaar diensten te verlenen zonder daar geld voor te vragen, zouden we het lek boven hebben. Voorbeeld? Ik kom s’morgens uit bed en ga naar mijn werk. Ik krijg daarvoor geen loon. De auto waarin ik rij, heeft geen cent gekost. Het eten wat ik eet, haal ik zonder te betalen, want ik heb geen geld. Het zou kunnen werken, maar dan moet er een mentaliteitsomslag plaats vinden die zijn weerga niet kent, en dat over de hele wereld. Het zal een Utopie blijken te zijn, maar ik troost me met de gedachte dat, als de mens niet uitgeroeid wordt door een kernoorlog, een inslag van een meteoriet of een onbedwingbare ziekte, we nog ca 4 a 5 miljard jaar hebben om dit te verwezenlijken, want na die tijd verbrandt de aarde door opzwelling van de zon….
We leven in een samenleving waarin de deelnemers aan de ene kant van alles willen hebben of geregeld willen zien (eten, onderdak, spullen, comfort, vermaak) en aan de andere kant werken diezelfde deelnemers hard om hun aandeel te kunnen leveren in het voldoen aan die vraag. Dat systeem voor vraag en aanbod duikt eens in de 7 jaar in een crisis omdat de vragers en aanbieders zich blijkbaar om de zoveel jaar afvragen of ze nog wel met de juiste dingen bezig zijn. Er is ook nu weer niets nieuws onder de zon. De drijfveer om te doen wat we doen komt altijd voort uit vraag gevolgd door aanbod, de pyramide van Maslov staat nog als een huis.
Mensen als Pettifor vinden eigenlijk dat de samenleving naar een ander systeem zou moeten. Naar mijn mening kan dat alleen als je kans ziet om de vraag te sturen, met andere woorden, mensen er van overtuigen dat ze minder of geen behoefte hebben aan eten, onderdak, spullen, comfort, vermaak. Dat zal nog een hele toer worden en als je niet oppast, dan leidt het tot dictatuur. Lees George Orwell er nog maar eens op na.
Beste Mike,
Volledig gelijk! Varkenscyclus etc. en ga zo maar door. Daarom heb ik een “out the box” systeem genoemd, en niet voor niets daar de termijn van ca 5 miljard jaar bij genoemd. Ik vrees dat dat nog te weinig zal blijken te zijn. Maar er is hoop. In de micro wereld doodt op termijn een bacterie of virus de gastheer niet meer, omdat door evolutie dit organisme geleerd heeft dat het dan ook sterft. Een soort symbiose ligt dan meer voor de hand, en zo gaat het ook. Maar dat zijn “redeloze” organismen, die doen dat automatisch om te overleven. Bij het organisme “mens” ligt het wat moeilijker. Die hebben wel de “rede”, maar daar speelt hebzucht en macht een hoofdrol. Gevolg: weg “rede”! Zolang dit “virus” niet beteugeld is, zal het zo blijven zoals het is. Het zij zo…
Verder troost ik mij altijd met de gedachte dat: “als het niet gaat zoals het moet, dan moet het maar, zoals het gaat”, met alle gevolgen van dien.