Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst

Geloof me, ik weet het zeker. Zet vijf goede studenten van de HZ en vijf van de Roosevelt Academy bij elkaar voor een aantal maanden en laat ze onder leiding van een paar goede moderators – mevrouw Barbara Oomen zou er een van kunnen zijn – onderzoeken, denken en discussiëren over een toekomstbestendige Zeeuwse economie en samenleving en ik voorspel je dat het werk van zo’n groep enthousiaste, ambitieuze en intelligente jonge mensen meer en betere ideeën oplevert dan het ambitieloze gepruts van het Zeeuws ontwikkelingsbedrijf Impuls en de gezamenlijke ambtelijke diensten der provincie Zeeland bij elkaar.
Wat laten we wel wezen, als je nu weer leest over het economisch speerpuntenplan van de provincie, dan schieten de tranen je toch in de ogen.

Als regisseur en aanjager zal de provincie in haar nieuwe economische agenda vooral energie steken in zeven speerpunten. Dat zijn havens en logistiek, de zorg, energie, vrijetijdseconomie, water, agrofood en landbouw, en seafood, visserij en aquacultuur. Binnen die zeven speerpunten worden negen businesscases opgezet. Daarin werken bedrijven en kennisinstituten aan concrete innovatieve projecten. Bijvoorbeeld de vergroening van de procesindustrie en teelt van groene grondstoffen of de winning daarvan uit reststromen. Het ‘slimme, groene en sociale’ economische beleid moet bedrijven winstgevender maken en zorgen voor (behoud van) banen in Zeeland. De provincie trekt tot 2015 zo’n 16,5 miljoen euro uit om innovatie te stimuleren. Dat meldt het Zeeuwse Halfformaat hedenvandage.

Wie de volzin over de vergroening van de procesindustrie leest en een beetje analyseert, weet dat tot op heden het hele biobased economy verhaal in Zeeland niets meer is dan een opsomming van mislukkingen en faillissementen, dat het reststroomverhaal de Zeeuwse gemeenschap via Zeeland Seaports jaarlijks anderhalf miljoen euro kost en dan wil ik het niet eens hebben over dat kweken van tong aan wal waarin ook al miljoenen verdwenen zijn zonder dat de markt er iet, maar dan ook iets aan gehad heeft.
Terwijl de bestaande maakindustrie in Zeeland langzaamaan ten onder gaat, de diensten – zeker die van de overheid – ongehinderd over de grenzen der provincie glippen zet de provincie in op een slim?, groen? en sociaal economische beleid?

Zijn er op het vlak van biobase geen kansen? Zeker wel, maar kies dan voor duurzame ontwikkelingen en niet voor sludge en afvalbehandelingen, want dan heb je eerst die afvalstoffen en het bewerken van afval is geen duurzaam alternatief. Waarom stort Zeeland zich niet op de algenteelt bijvoorbeeld. Daar valt de brandstof voor de toekomst ten dele uit te halen, omdat het rendement van algen vele malen groter is dan alcoholwinning uit bv zetmeel. Kansen zijn er zeker.

En onze havens. Ja, die liggen er bij en dat is het. Ik voorspel, maar dat deed ik al eerder, dat die havens het nog veel moeilijker gaan krijgen. In het spel der mondiale containerisatie heeft ZSP kansen laten liggen, en die dienen zich slechts een keer aan. WCT, Sea-Invest, VCT allemaal voltooid verleden tijd. Dankzij Frisse Harry van Waveren, Rotterdammer Hans Smits en consorten, ZSP-roerganger Hans van der Hart en gewezen deputé Maarten Wiersma. De revival der binnenvaart in het zuidwesten kan ook vergeten worden zolang de Fransen weigeren de Noordfranse kanalen te moderniseren en van een president als Hollande moet weinig op dat vlak verwacht worden.

De vrijetijdseconomie dan. Ach, het is in Zeeland als godsonmogelijk om een nieuwe jachthaven aan te leggen. Zijn het geen Europese regels die het moeilijk maken, dan is het wel de provincie die geen keuzes durft te maken tussen groen of wat minder groen. En bovendien op en aan de Oosterschelde kan al weinig gebeuren, omdat deze grote plas Nationaal Park is, maar dat eigenlijk niemand als zodanig ervaart. Voor de crisis bleek er in onze contreien een gebrek aan duizenden ligplaatsen, die vraag is ietwat geslonken, maar hoe het ook zij, veel nieuwe ligplaatsen zijn er de voorbije jaren niet bijgekomen.

Nee, nogmaals zo’n jeugdige denktank zal Zeeland – en daar ben ik van overtuigd – een aantrekkelijker sociaal-economisch menu opleveren dan de opgewarmde hap die nu weer opgediend wordt in Middelburg.