Vorige week heeft minister Plasterk van Binnenlandse Zaken zijn krul gezet onder een reeks gemeentelijke herindelingen in Gelderland, Noord-Brabant en Zuid-Holland. De opschalingsprocessen in Groningen, Friesland en Noord-Brabant gaan in hoog tempo door en zullen in de periode 2016-2018 resulteren in de vorming van nieuwe grotere gemeenten in die provincies en in Zeeland blijven initiatieven voor een bestuurlijke opschaling -van onderaf, zoals dat zo mooi heet – uit, alleen Groen Links heeft het lef om er over te beginnen en zelfs nog op een onorthodoxe manier door het eilanddenken vaarwel te hebben gezegd. Dat valt GL te prijzen, maar tot op heden bleef de bestuurlijke respons op het discussiestuk van Harpe en de zijnen uit.
Dat is jammer, zeker met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2014. Herindeling is geen issue, terwijl het dat eigenlijk – of liever de bestuurskracht van de Zeeuwse gemeenten – wel zou moeten zijn, want reken maar dat er de komende jaren wat op de gemeentelijke instituties gaat afkomen. De WMO-operatie gaat klappen geven, menskracht, kennis en inventiviteit vergen, allemaal zaken waarover de huidige Zeeuwse gemeenten amper of niet over beschikken. De gemeentelijke financiën zullen door de bezuinigingen van het kabinet Rutte verder onder druk komen te staan en dat is voor veel gemeenten (zeker nu al noodlijdende als Sluis en vooral Vlissingen) een weinig lonkend perspectief. Reken maar dat burgerlief de beurs mag trekken en dat – desondanks – de serviceverlening der gemeentelijke diensten minder zal worden, de leefbaarheid in kleinere plaatsen verder onder druk komt te staan en voorzieningen de deuren zullen moeten sluiten.
Ja, reken maar van yes.
En nochtans zullen politieke partijen – dat bleek deze week tijdens ene van de eerste verkiezingsbijeenkomsten in de regio in Kloosterzande – zich druk gaan maken over de leefbaarheid, het voorzieningenniveau en meer van zulks.
In het in 2003 heringedeelde Zeeuws-Vlaanderen proberen gemeentebesturen momenteel met gehaaste voorstellen het ambtenarenapparaat af te slanken (iets wat tien jaar terug hadden moeten gebeuren, maar niet echt werd gedaan) om hiermee op termijn wat financiële ruimte te scheppen, waardoor burgerlief niet alle stijgende lasten zou moeten ophoesten. In Sluis liep de operatie mis, in Hulst moet-ie nog gestalte krijgen en in Terneuzen heeft de ingreep al tot de nodige reuring (en bijkomende processen) geleid.
Veel lost dit allemaal niet op. De gemeentelijke keurkroepen worden er niet beter voor, sterker nog, in sommige gemeenten is sprake van een stevige demotivatie der medewerkers. Dat belooft nog wat als straks de gevolgen van de maatregelen van kabinet Rutte 2 in alle hevigheid lokaal gaan neerdalen. Ik wacht met groeiende nieuwsgierigheid de partijprogramma’s af voor de komende verkiezingen en ben zeer benieuwd of er clubs zullen zijn die durven te beginnen of schaal en omvang van de huidige gemeenten.
Waarde heer Gremberghe,
Zowel in het verkiezingsprogramma van Sluis als die van Terneuzen gaat u daar iets over vinden.
Met vr. Groet,
Charles ten Hengel.