Zeeland, je kunt er maar beter niet over beginnen…

De Zeeuwse publieke omroep die het weer, de muziek, reportages over ziekenhuizen, verkiezingen en havens en het opinie-onderzoek van buiten de provincie haalt, maakt zich druk over teloorgang Zeeuwse identiteit. Gek is dat, maar je kunt er beter maar niet over beginnen.
Men kwakt een petitie op de zender met een titel “Handen af van Zeeland” die een grote mate van vooringenomenheid in zich draagt die feitelijk geen ruimte biedt voor andersdenkenden, afwijkende argumentatie of simpelweg keuze. Maar je kunt er beter maar niet over beginnen.

Kijk, dat de Omroep met een zeepkist door de straten van Souburg en Mibbelburg trekt, dat vind ik nog wel leuk. Mensen kon daar per slot van rekening voor de camera zeggen wat ze willen. En dat verslaggevers van de Zeeuwse zender dan nota bene gedeputeerde George van Heukelom van de SGP (dat is die politieke club die nooit iets van tv wou hebben) zover weten te krijgen dat-ie op dat kistje wat hijgerig minister Plasterk gaat toespreken dat zijn idee om Zeeland bij Zuid-Holland te voegen heilloos is, da’s mooi, maar Van Heukelom had er zelf beter niet aan begonnen en over dat burgervadertje van Middelburg wil ik maar niet beginnen, want laten we wel wezne, dat zag er toch niet uit…

“Vindt u dat Zeeland moet blijven bestaan als zelfstandige provincie?
En dat Zeeland een eigen identiteit moet houden? Teken dan de petitie…” zo luidt de oproep aan de Zeeuwen om de handtekeningactie tekenen. Zo’n 7000 schijnen dat inmiddels gedaan te hebben, goed, alla, maar nu even terug naar de vragen.

Vindt U dat Zeeland moet blijven bestaan als zelfstandige provincie? Wat mij betreft moet dat helemaal niet. De voorbije decennia wordt er op gezette tijd gediscussieerd in het parlement over dit middenbestuur dat niet alleen geldverslindend is, maar ook vaak belérend, belemmerend en gedateerd. In het Europa der Regio’s valt een provincie als Zeeland als bestuurlijke entiteit natuurlijk volledig in het niet en wat erger is, de Nederlandse provincie waarmee we in Europees verband nog wat zouden kunnen bereiken die moeten Zeeland niet. Kijk naar de samenwerking in zuidelijk provincieverband. Zeeland hangt er bij als een reservewiel, zo’n thuiskomertje…
Minister Plasterk zegt in zijn nieuwste indelingsvariant Zeeland bij Zuid-Holland te willen voegen, omdat Zeeland toch al geen uitgesproken identiteit heeft. Ha, hebben we als provinciebestuur tonnen in onderzoek naar ons regionale DNA gestoken, komt zo’n bewindsman op de proppen met de bewering dat de Zeeuwen identiteit ontberen. Kul natuurlijk, alle Zeeuwen zijn de bloedkoralen van die ene bastaard, maar laten we daar maar niet over beginnen.

Dat Plasterk nu met zijn gebrek aan Zeeuwsigheid komt heeft natuurlijk alles te maken met het feit dat de Brabanders ons Zeeuwen niet pruimen. Die willen Brabant voor zich houden en de Limlanders denken hetzelfde over de heuvels en de Maasvallei. ZIj DAAR, willen ons niet.
En waarom niet.
Omdat Zeeland niets is, minder inwoners dan de agglomeratie Eindhoven.
Een provincie zonder geld, alleen met torenhoge schulden, met een onverkoopbaar nutsbedrijf, een havenbedrijf dat het niet gaat redden en verder steeds dat gedoe met Antwerpen. Nee, Brabant moet dat extra stukje West-Brabant er niet bij hebben, dat stuk kleiland is voor onze buren al meer dan zat.
Ik dan heb ik het nog niet eens over dat Scoop en die bieb en die Omroep…
Die Brabo’s willen ons niet en dus is Plasterk wel genoodzaakt om die provincie Zeeland onder te schuiven bij Zuid-Holland, de buren, anders komt hij nooit aan zijn ideaalbeeld van hooguit zeven gewesten en dus verzin je maar een motivatie.
En met die motivatie komen we bij de tweede vraag. Moet Zeeland een eigen identiteit houden? Hoezo, denk ik dan? Moeten we die identiteit – die we volgens Plasterk niet hebben – afstaan? Mogen we ons geen Zeeuwen meer noemen. Kul natuurlijk!
Met het opdoeken van de bestuurlijke entiteit verdwijnt de Zeeuw toch niet. Het eilanddenken gaat gewoon door, de overkant blijft de andere kant, Walcheren en Beveland blijven water en vuur en Ons bluuve zunig, bot en onvriendelijk tegen Duitse gasten. Er verandert geen moer. Elke boerin in dracht blijft in dracht tot de Heere roept, Zeeuws-Vlaanderen blijft zich een Land Apart voelen en de wind blijft overwegend uit het zuidwesten waaien.

Zeeland blijft Zeeland
ook als het provinciebestuur in de toekomst zetelt in Rotjeknor of Haagje.
Als institutie verdwijnen, verdwijnt dan ook de ziel in een gebied, de ziel uit de mensen? Nee toch, nog niks van gemerkt en justitie is vrijwel verdwenen, de landbouwtroepen, de belastingdienst vrijwel, de politie, de kvk, allemaal naar Braboland.

Ik heb zo’n beetje het idee – en ik niet alleen – dat Omroep Zeeland als publieke omroep de politiek en de Zeeuwen een beetje voor zich aan het winnen is, omdat de Omroeptop zelf vreest dat met een Plasterkse herindeling een punt gezet wordt achter het bestaan van Omroep Zeeland.
En het rommelt daar al langer binnen de poorten. En wel zo luidruchtig dat het af en toe buiten te horen valt. Een beetje althans, want zo publiek is onze Zeeuwse OMroep nu ook weer niet.
Zou het Zeeuwse volk weten dat deze omroep 24 uur radio uitzendt, maar de presentatiestemmen dagen tevoren laat inblikken, zodat je klootloze radio krijgt, die elke mogelijkheid om te reageren op de actualiteit uitsluit. 
Zouden de Zeeuwen weten dat de muziek uit de computer komt en buiten de provincie wordt geprogrammeerd door marketingmensen die een jongere doelgroep willen bereiken. Aan Zegt U ’t Maar kan men horen dat het met die jongere luisteraar maar niet wil lukken. 
De jongere luisteraar moet worden gewonnen omdat de radioreclame voor een publiek onder de 35 jaar meer oplevert. Dat noemt zich publieke omroep.

En ja, OZ is met omroepen in Brabant en Zuid-Holland in gesprek om bepaalde functies te delen. Die gesprekken vlotten niet erg en het ziet ernaar uit, dat OZ zijn eigen portie vd opgelegde bezuinigingen zal moeten realiseren. Elk geluid om de provincie op te heffen betrekt het regionale omroeppersoneel op zichzelf en lijkt met een soort algemeen belang sausje te worden overgoten.

Intussen wordt op de vloer gemopperd over de zware top en de inhuur van externen voor allerlei aan het bedrijven van multimedia verbonden werkjes. Dat het uitzicht op perspectief ontbreekt blijkt uit het volgende: Tijdens een personeelsbijeenkomst niet zo lang gelee heeft de directie gevraagd wie van het personeel bereid zou zijn een deel van zijn salaris in te leveren, mocht de leiding geen andere mogelijkheid tot bezuinigen zien. Vanuit het journalistieke personeel kwam daarop de vraag of de directrice daartoe ook bereid zou zijn, hetgeen positief werd beantwoord. Of het daarvan komen gaat betwijfel ik, eerst moeten de telefonistes/receptionisten maar weg.

Met de PZC zijn de verhoudingen bekoeld. Van samenwerking afgelopen jaar qua Concert at Sea en ZNF is niets meer te merken in de aanloop tot de gemeenteraadsverkiezingen, zodat de PZC zijn toevlucht heeft genomen tot de onderzoekers en presentatoren van van het zwaar onder druk staande Scoop.

Neenee de Zeeuwse omroep die het weer, de muziek, reportages en opinie-onderzoek van ver buiten de provincie haalt, maakt zich druk over teloorgang Zeeuwse identiteit. U begrijpt nu een beetje waarom, maar ach, je kunt er beter maar niet over beginnen…