Ronny Cerille Elodie Barbé is niet meer.
De oud-burgemeester van Terneuzen overleed deze week op 77-jarige leeftijd.
Hij leed al enige tijd aan kanker.
Met Barbé verliest Zeeuws-Vlaanderen een kleurrijk, bijzonder en soms gewoon dwars figuur.
In een stuk in de PZC over Barbés verscheiden tekent Harmen van de Werf mooi op hoe de oud-burgemeester bijna dagelijks in zijn trainingspak vanuit zijn flatwoning in Waterfront over de Scheldeboulevard en het Terneuzense sluizencomplex én terug kuierde. Hij was een bekende verschijning, genoot zichtbaar van de wisseling van de jaargetijden en de scheepvaartbewegingen. “Wat had hij”, zo schrijft Harmen, “tijdens zijn dagelijkse ochtendwandeling de bouw van de Nieuwe Sluis bij Terneuzen graag gevolgd. Het is hem niet meer gegeven.”
Mooie zinnen, die ook exact aangeven wat en wie Barbé was. De burgemeester van Terneuzen, zijn stad, ook al was hij geen dienstdoend vertegenwoordiger van de Kroon meer. Terneuzen was van Barbé en Barbé was van Terneuzen, ook al kwam hij uit de polder bij Philippine waar hij opgroeide op de boerderij van zijn vader.
Toen Ron Barbé in 2003 na de gemeentelijke herindeling plaats moest maken voor Jan Lonink had hij daar eigenlijk geen zin in. “Als we hier nu een gekozen burgemeester hadden gehad, dan – en daar ben ik van overtuigd – had Jan Lonink niet uit Overijssel naar hier moeten verhuizen”, zei hij destijds met wat bravour.
Maar goed, hij was 63, en pakte zijn nieuwe rol van pensionado op zijn manier op. Niet echt dus, hij bleef president-commissaris bij Verbrugge, actief als mosselvoorman en hield er nog wat andere bijbaantjes op na. En ja, hij liep veel en graag in zijn trainingspak.
Stront
Barbé en ik gaan een heel eind terug. We hadden heel vaak woorden, maar nooit ruzie.
“Van Gremberghe, jij, jij, jij schrijft met stront!”, mocht hij met enige regelmaat roepen en ik vond dat op den duur een compliment.
Barbé had nogal eens – zoals Geert van Istendael het mocht omschrijven – de geur van de Vlaamse Boerenbond om zich heen hangen. De bestuurder Barbé was nogal eens betrokken bij zaakjes (belastingaffaire provincie, voetbalreisjes, Scheldebekken-affaire over afval) die op zijn zachtst gezegd niet zo netjes bleken, zonder dat ze overigens tot maatregelen van bovenaf noopten.
Ron Barbé kreeg politiek met de paplepel toegediend. Al op 29-jarige leeftijd was hij wethouder in Terneuzen, voor de Verenigde Christelijke Partijen (VCP), de voorloper van het CDA. Hij zou twaalf jaar wethouder blijven. In die zelfde jaren was hij ook waterschapbestuurder eerst vanaf 1974, dijkgraaf van waterschap De Verenigde Braakmanpolders en later van De Drie Ambachten.
In 1982 toog hij naar Middelburg waar hij zeven jaar gedeputeerde was voor het CDA. De kroon op zijn loopbaan volgde in 1989 met de benoeming tot burgemeester van ‘zijn’ stad Terneuzen, waar hij 15 jaar terug, na de herindeling, aftrad.
Het ceremoniële burgemeesterschap was niet wat Barbé wilde. Absoluut niet. Hij wilde dingen kunnen doen, eiste een portefeuille en zeggenschap en dat kreeg hij van de traditionele drie fracties (CDA,PvdA en VVD) die jaren Terneuzen bestierden. De econoom Barbé – want dat was hij – droeg zorg voor de economie van Terneuzen – micro en macro zoals hijzelf vaak zei – alhoewel hij het midden-en kleinbedrijf liever aan een wethouder overliet. En hij was – niet alleen als vertegenwoordiger van Verbrugge – ook voor de stad Terneuzen de havenbestuurder. Barbé en de toenmalige PvdA-gedeputeerde Daan Bruinooge runden de havens van Terneuzen en Vlissingen, fuseerden deze tot Zeeland Seaports en brachten de Zeeuwse havens onder in een samenwerkingsverband met de haven van Rotterdam, dat uiteindelijk een avontuur bleek dat op niet uitliep.
Hoe het ook zij Terneuzen kreeg Engelhard en Outukompu dankzij de inspanningen van Barbé, de Mosselbanken werden industriegebied en de Westerscheldetunnel kwam er (westelijk en niet oostelijk van Terneuzen waar Barbé bijzonder hard voor ijverde).
Houdgreep
Ook op het gebied van de openbare orde durfde Barbé in de jaren ’90 iets aan, waar niemand eigenlijk op gerekend had. Terneuzen had destijds veel last van drugsgerelateerde overlast en criminaliteit. Van dealers tot moorden, van kwaad tot erger. In eerste instantie was Barbé de havik die alles wat met drugs te maken had hard liet aanpakken.
Van lieverlee zag ook de burgemeester in dat het dweilen met de kraan open was.
Barbé, zijn juridische medewerker Gerrit Christiaanse, Politiecommandant Fup Goudswaard, projectrechercheur Alex Dijkwel, gesteund door het Openbaar Ministerie in Middelburg begonnen in Terneuzen het zogenaamde Houdgreep-project. Dat hield in grote lijnen in dat er in Terneuzen twee coffeeshops kwamen waar onder strikte voorwaarden (de latere Ahoy-G-criteria) beperkte hoeveelheden softdrugs verkocht mochten worden voor privé-gebruik. Tegen handel op straat werd keihard opgetreden, zowel tegen kopers als verkopers. Overtreders werden uit de stad verbannen. De nieuwe aanpak wierp vruchten af, de overlast liep terug, de straathandel verdween.
Het laatste verhaal over Ron Barbé is nog lang niet geschreven. Hij was een sloper in zijn tijd als wethouder, maar liet in zijn tijd als burgemeester weer bouwen en verbouwen. Hij zei zich niet te willen bemoeien met de herindeling, maar deed dit op de achtergrond wel degelijk door voor de herindeling ervoor te zorgen dat het nieuwe Terneuzen een secretaris kreeg die Barbé wilde.
Zoals gezegd, Ron Barbé is niet meer.
Als journalist vind ik dat jammer, want waar Barbé kwam was altijd een zekere buzz, er gebeurde wat, er was wat, hij had weer iets gezegd, gedaan of juist niet. Mensen waren blij of boos, verbolgen of juist opgepept.
Als mens vind ik het ook sneu. Voor zijn vrouw, gezin, want de laatste keer dat ik ‘m trof oogde hij – slank en gebruind – gezond en een stuk jonger dan de bijna 77 jaar die hij toen was. En hij was vriendelijk en goedgemutst. Het kan snel gaan.
Ik ben blij hem gekend te hebben.
Hij was tenminste iemand.
De voorbije weken is er in de gemeente Hulst het een en ander weer te doen rond het al dan niet uitvoeren van het project Perkpolder. Kort door de bocht gezegd gaat het om de aanleg van een jachthaven, bebouwing op een terp, vakantiewoningen in de polder en een golfbaan. Voor de aanleg van het golfterrein is klaarblijkelijk grond nodig, veel grond, miljoenen kuubs en nu wil de gemeente Hulst die grond inkopen in België. Er is sprake van licht verontreinigde grond. Buurtbewoners, verenigd in de Stichting Schone Polder, willen daar niet van weten en ageren al geruime tijd tegen het plan om die grond te storten. Daar staat echter tegenover dat er ook nog een groep buurtbewoners bestaat – je zou het haast vergeten – die wel nieuwe economische activiteiten in de kop van Ossenisse wenselijk vinden. Die wel voor de uitvoering van het project Perkpolder zijn. De negatieve berichten van de voorbije weken beu stuurden zij B en W van Hulst deze week een brandbrief.Hij is bijgevoegd.
