Te gast: Vlissingers, citoyens, aux armes!

Vlissingers, citoyens, aux armes!

Na jaren van voorspoed, verkregen door de noeste arbeid op de enige echte marinewerf en bekroond met het vooruitzicht op een marinierskazerne waarbij Disneyworld nog de vingers af zal kunnen likken, dreigen wij nu over de rand van de gapende afgrond van de malaise te worden geduwd.

De reeds enige decennia de koopvaardijschepen teisterende piraten langs de Somalische kusten, dreigen effectief te worden aangepakt.
De Somaliërs kaapten naar hartenlust passerende schepen zonder zich ook maar iets aan te trekken van die indrukwekkende vloot van internationale oorlogsschepen. Zwaarbewapende hightech fregatten bonden onvervaard de strijd aan met Somalische desperado’s in hun gammele bootjes, evenwel zonder veel effect.
Bij Damen Shipyards stroomden intussen de orders voor nog meer oorlogsschepen bin- nen en de Vlissingse scheepsbouwers leken voor jaren goed voorzien te zijn van werk en inkomen.
Echter na wat hijgerig gescharrel in een Haagse politiek achterkamertje… cherchez la femme… kreeg Nederland vorig jaar ineens een vrouwelijke minister van defensie.
Een goedlachs blondje, dus per definitie al een hoogst bedenkelijke combinatie. Mevrouw de minister blijkt echter niet alleen fraaie, maar ook slappe knietjes te heb- ben.
Zij capituleerde op charmante wijze, na jarenlang gesteggel en verzet van haar voor- gangers, om voortaan op Nederlandse koopvaardijschepen particuliere bewapende be- veiligers toe te laten, als een effectieve bescherming tegen Somalische piraten.
Het Korps Mariniers kan worden vervangen door malafide gorilla’s van het Ameri- kaanse bedrijf Blackwater, aangevuld met wat bijklussende Hells Angels die voor een nieuw clubhuis aan het sparen zijn.
De Somalische piraten besluiten daarop massaal om de kalashnikov aan de wilgen te hangen en een door Nederland aangeboden beroepsopleiding te gaan volgen.
Een regelrechte doodsteek voor de stad Vlissingen!
Damen Shipyards kan de poorten wel sluiten, want de Nederlandse oorlogsvloot gaat binnenkort in kiellinie naar het Scheepvaartmuseum.
De met veel geflikflooi binnen gehengelde marinierskazerne, de laatste dubbele Rietber- ger gevolgd door een krakende spagaat van Karla Peijs, kan net als het Middelburgse theater, het Scheldekwartier en het Mortiere Ziekenhuis het toch al uit zijn voegen bar- stende Zeeuwse luchtkastelenkabinet in.
Duizenden arbeidsplaatsen staan op de tocht en wij dreigen onstuitbaar af te glijden naar een Somalisch welvaartsmodel.
Het Mogadishu aan de Westerschelde doemt op aan de einder.
Etc, etc.
Iets dergelijks, maar de moraal van mijn satirische oprisping is tweeledig.
Niemand heeft ooit echt de merkwaardige relatie en de link tussen de economie van Vlissingen en de ontberingen van het koopvaardijpersoneel en de Somalische ellende gelegd. Evenmin wordt er enige aandacht besteed aan het smalle richeltje waarop het bestaansrecht van een flink deel van die Vlissingse economische activiteit balanceert.

Achtergrondinformatie:
Piraterij.
Facts & figures afkomstig uit publicaties in de pers en/of internet.
– Piraterij komt momenteel voor op de kusten van Oost en West Afrika, in de Straat van Malakka, in de Zuid Chinese Zee en in de Indonesische Archipel.
– Er zijn twee manieren van piraterij: aanvallen en berovingen.
aanvallen en hijacking van het schip.
– Oost Afrika (Somalia) betreft het vooral hijacking.
Nabij de kusten van West Afrika waren het eerst berovingen, maar de tendens gaat steeds meer naar hijacking en kidnapping.
De Far East is een mixture tussen berovingen en hijacking.
– De kapingen op de West Afrikaanse kusten dateren reeds vanuit 1970. Ooit begonnen op de rede van Lagos en later in de Niger Delta.
De kapingen in de Far East bestaan al sinds mensenheugenis, maar zijn sinds jaren tachtig van de vorige eeuw sterk toegenomen en gewelddadiger geworden.
– De Somalische kusten waren rond 1980 nog een oase van rust.
Pas na Somalische burgeroorlog van 1991 begonnen de aanvallen van piraten. Aanvankelijk als represailles van gefrustreerde Somalische vissers vanwege het leeg- vissen van de Somalische kustwateren door de drijvende visfabriekschepen uit Euro- pa, Rusland, Korea en Japan.
Na het begin van de chaos en anarchie van de Somalische burgeroorlog rond 1990, werden door Europese criminele organisaties de kustwateren van Somalië ook mis- bruikt voor het dumpen van grote hoeveelheden nucleair en chemisch afval.
– Status 2011 439 piratenaanvallen op schepen.
– Status 2012 279 piratenaanvallen op schepen
– In 2012 werden de meeste aanvallen, 150, uitgevoerd op de Oost en West Afrikaanse
kusten.
– In 2012 slaagden de piraten er in om op 174 schepen aan boord te komen, waarvan er
daarna 28 ook daadwerkelijk werden gehijacked.
– Aantal gijzelaars in 2011 802 zeelieden.
– Aantal gijzelaars in 2012 585 zeelieden, 6 doden en 32 gewonden.
– In de periode van 2006 tot en met 2011 lagen er permanent gemiddeld tussen de 15
en 20 gehijackte schepen op diverse plaatsen langs de Somalische kust. Met in totaal
tussen de 250 en 350 gegijzelde zeelieden aan boord.
– De duur van de gijzelingen varieerde van enige weken tot bijna drie jaar.
– De piraterij op de Somalische kusten vertoont sinds 2012 een afname, echter op de
West Afrikaanse kust ter hoogte van Nigeria en in de Golf van Guinee wordt er nu
weer een toename geconstateerd.
– Volgens IMB gedurende het jaar 2013 tot 15 april:
Somalia 5 schepen gehijacked met in totaal 77 gegijzelde zeelieden.
Wereldwijd 76 schepen aangevallen, waarvan 4 schepen gehijjacked.
– Een van de langste kapingen, van de Griekse bulkcarrier “Iceberg”, werd eind december 2012 door Puntlandse autoriteiten beëindigd. Het schip was in totaal ruim 1000
dagen gekaapt, 2 zeelieden gedood en de rest van de bemanning getraumatiseerd.
– Vanaf 2008 werden er steeds meer buitenlandse oorlogsschepen naar de Golf van
Aden en de Somalische kusten gedirigeerd.
Amerikaanse, Europese en Aziatische landen stuurden een gezamenlijke vloot van plm 25 schepen naar de regio.
2
– De massieve vuurkracht van de oorlogsschepen deed aanvankelijk min of meer hila- risch aan in vergelijking met de onnozele piratensloepjes.
– Het heeft echter tot 2012 geduurd voordat er een duidelijke afname kwam in de pirate- rij op de Somalische kusten.
– Deze afname is echter hoofdzakelijk een gevolg van de toegenomen activiteit van de Puntlandse autoriteiten om zelf de piratenbasissen aan de kust uit te roeien.
– Hierbij krijgt Puntland in het bijzonder aanzienlijke financiële steun vanuit de Arabi- sche Emiraten. Naar goed Somalisch gebruik is de slaande ruzie over de te besteden fondsen intussen al uitgebroken.
– Over de aan de piraten betaalde losgelden is weinig officieel bekend, maar algemeen wordt geschat dat de jaarlijkse opbrengst aan losgelden voor de gehele Somalische pi- raterij een bedrag zou moeten inhouden van ergens tussen de 120 en 150 miljoen dol- lar.
– De kosten van de bestrijding en de economische kosten in verband met de deviaties en vertragingen van het scheepvaartverkeer zijn echter een bizar veelvoud van wat er jaarlijks aan losgelden wordt betaald. De Washington Post noemt in een artikel van 3 maart j.l. bedragen van 900 miljoen dollar tot 3,3 miljard dollar. De vraag is dan wel wat hierin dan is meegenomen, omdat het gezaghebbende International Maritime Bu- reau met een schatting komt van een jaarlijkse totale onkostenpost van 6,2 tot 6,9 mil- jard dollar. Zowel voor de marinebestrijding van de Somalische piraterij als de scheepvaartonkosten zoals verzekeringen, beveiligingen, sterk verhoogde vrachtpen- ningen, deviaties (gedwongen omwegen van de route), exploitatieverlies van de ge- kaapte schepen, etc.
– Hoe dan ook, als men in 2008 was begonnen om aan de Somalische en Puntlandse au- toriteiten een investeringsprogramma voor de lokale infrastructuur van bijvoorbeeld 500 miljoen dollar aan te bieden, was al dat geld beter besteed. Dit concludeert de Washington Post.

Enige persoonlijke kanttekeningen van Alexander Hoogstrate:
Er bestaan nogal wat verschillende werkelijkheden over het fenomeen van de maritieme piraterij:
 een werkelijkheid is dat maritieme piraterij nooit ontstaat uit rijkdom of in de buurt van landen waar rust, orde en welvaart heerst.
 een werkelijkheid is dat zeelieden op diverse plaatsen op de wereld voortdurend hun werk moeten doen onder dreiging van een piratenaanval. Zeelieden worden niet opge- leid of betaald om met piraten te vechten en hun leven in de waagschaal te stellen. Daardoor leven ook hun familieleden in voortdurende angst en ongerustheid.
 een werkelijkheid is dat een door piraten of terroristen gegijzeld slachtoffer, heel snel door de media vergeten dreigt te worden. Wie weet hier nog hoe het afliep met de in 2012 in Nigeria ontvoerde bemanningsleden van het Nederlandse koelschip Breiz Klipper en hoe gaat het eigenlijk met Sjaak Rijke, die backpacker die al anderhalf jaar gekidnapped ergens in Mali op een houtje zit te bijten?
3
 een werkelijkheid is dat er in Somalië hooguit een paar duizend mensen daadwerkelijk bij de piraterij zijn betrokken. Daarnaast zijn er nog een paar duizend compleet van het padje geraakt door deelname aan terroristische clanverbanden zoals Al Shabaab. Echter 99% van de Somaliërs leven onder onvoorstelbaar ellendige omstandigheden en zouden op hulp en ondersteuning van het rijke Westen of van de Golfregio moeten mogen rekenen.
 een werkelijkheid is dat jarenlang een zwaarbewapende en high-sofisticated oorlogs- vloot geen enkel effectief verweer had tegen de Somalische piraten in hun wrakke scheepjes. Het gebied was te groot en het massieve optreden van de marinevloot had alle karakteristieken van het schieten met een kanon op een mug.
 een werkelijkheid is dat rond het verschijnsel piraterij een enorme ‘industrie’ is ont- staan van overheden, organisaties, bestrijders. Bij een jaarlijkse turnover van meer dan 6 miljard dollar onkosten voor de bestrijding van de barbaarse Somalische pira- terij wordt er door diverse beschaafde partijen heel fors aan verdiend. Ook Vlissingen pikt meer dan zijn graantje mee. Damen Shipyards doet de laatste jaren niet anders dan oorlogsschepen bouwen die uitsluitend voor de bestrijding van de piraterij zijn bestemd. De geplande marinierskazerne is bestemd voor een legergroep die in de be- strijding van de Somalische piraterij als de voornaamste kerntaak benoemde.
 een werkelijkheid is dat de Nederlandse reders en het ministerie van Defensie al ja- renlang een toneelspel opvoeren. Defensie houdt heel rigide vast aan het overheids- monopolie op wapengebruik, terwijl tegelijkertijd 90% van de Nederlandse schepen al enige jaren steeds vaker wordt beveiligd door clandestien ingehuurde buitenlandse zwaarbewapende beveiligers. Daarnaast zijn er aan boord van de koopvaardijsche- pen zelf intussen aanzienlijk meer wapens te vinden dan in het tuinhuisje van Willem Holleeder..
 een werkelijkheid is dat maritieme piraterij en de drugssmokkelarij in de Caribbean nog het enige ‘raisons d’être’ zijn voor de Koninklijke Marine. Zonder deze twee pro- blemen kan de vloot direct in de mottenballen. Daar is men zich in Den Haag ook ter- dege van bewust.
 een werkelijkheid is dat overal ter wereld nabij plaatsen of kusten waar anarchie heerst of waar een geografische oncontroleerbaar gebied controle verhinderd, de ma- ritieme piraterij de kop steeds weer op zal blijven steken.
 een werkelijkheid is dat geheel onttrokken aan de publieke aandacht, er de laatste ja- ren een groot aantal geheime operaties zijn geweest in Somalië en Puntland. Het is bekend dat vanuit Djiboeti en vanuit Ethiopië de Amerikanen veelvuldig drone- aanvallen hebben uitgevoerd op de piratenbasissen van Puntland.
 een werkelijkheid is ook dat de media-aandacht zich vrijwel altijd uitsluitend richt op de symptoombestrijding van piraterij of terrorisme en nog steeds te weinig op de oor- zaken achter dit fenomeen.